Επιμέλεια άρθρου Emmanouil Saloustros
Η θεωρία των περιορισμών (theory of constraints) αναπτύχθηκε από των Eliyahu Goaltratt με ένα case study που παρουσίασε στο βιβλίο του “THE GOAL”.
Η θεωρία του βασίζεται στην υπόθεση ότι οι οργανισμοί θα πρέπει να παρακολουθούν τρεις βασικούς δείκτες εστιάζοντας τις προσπάθεια τους στην βελτιστοποίηση αυτών.
Αυτοί οι δείκτες είναι το throughput, το inventory και τo operational expense.
- THROUGHPUT: Είναι ο ρυθμός ο οποίος το όλο σύστημα δημιουργεί επιπλέον “χρήμα” μέσω των πωλήσεων
- INVENTORY: Είναι όλο το κεφάλαιο το οποίο ο οργανισμός έχει επενδύσει σε αγορές (όχι μόνο αποθήκη), και τα οποία σκοπεύει να πουλήσει.
- OPERATIONAL EXPENSE: Είναι όλα τα χρήματα τα οποία ο οργανισμός ξοδεύει με σκοπό να μετατρέψει το inventoty σε throughput
Βασικές υποθέσεις:
Για να μπορείτε να κατανοήσετε την φιλοσοφία της θεωρίας θα πρέπει να ξεκαθαριστεί ότι τα μόνα μεταβλητά κόστη λογίζονται οι πρώτες ύλες και ότι αγορασμένο από εξωτερικούς προμηθευτές. Το εργατικό κόστος δεν θεωρείτε μεταβλητό (λόγω ότι έτσι και αλλιώς υπάρχει μια μηνιαία χρέωση ανεξαρτήτως των εργασιών). Τα πάγια έξοδα είναι λιγότερο πάγια. Άρα throughtput: Revenue – raw material cost.
The throughput accounting ratio (TPAR)
Πριν παρουσιάσουμε τους δείκτες θα πρέπει να εισάγουμε την έννοια του bottleneck. Bottleneck θεωρείτε με απλά λόγια η κάθε αδυναμία ενός συστήματος. Όπως μαρτυράει και το όνομα του, ουσιαστικά είναι το στένεμα μιας ομαλής διαδικασίας. Φανταστείτε μια σειρά από ορειβάτες οι οποίοι έχουν σκοπό όλοι μαζί να ανεβούν σε μία κορυφή. Εάν ένας από αυτούς καθυστερεί τότε μοιραία όλη η ομάδα θα καθυστερήσει περιμένοντας τον. Αυτός που καθυστερεί είναι ένας bottleneck. Εδώ είναι ένα καλό σημείο να παρουσιάσουμε το βασικό επιχείρημα των υποστηρικτών αυτής της θεωρίας οι οποίοι λένε ότι “η αλυσίδα δεν είναι περισσότερο δυνατή από τον αδύναμο κρίκο της”.
Οι τρεις δείκτες που προαναφέραμε είναι οι παρακάτω:
- Thoughput return per factory hour: throughtput/products time on the bottleneck resource
- Cost per factory hour: total factory cost/total time on the bottleneck resourse
- Throughput accounting ratio: return per factory hour/cost per factory hour
Ερμηνεία του δείκτη TPAR
Όταν ο δείκτης είναι μεγαλύτερος του >1 τότε το throughput ξεπερνάει τα operation costs άρα το προϊόν είναι κερδοφόρο, όταν
Συμπεράσματα
Όπως προαναφέραμε ένας οργανισμός θα πρέπει να εστιάσει στις αδυναμίες του. Όποιος έχεις ασχοληθεί με γραμμικό προγραμματισμό μπορεί εύκολα να καταλάβει την σπουδαιότητα σωστής διαχείρισης της σπανιότητας των πηγών. Τα περισσότερα συστήματα αλληλοσυνδέονται άρα τα bottlenecks είναι αυτά που καθορίζουν ολόκληρη της απόδοση.
Στο παράδειγμα με τους ορειβάτες όσο γρήγορα και να πηγαίνουν ή θα μπορούσαν να πηγαίνουν, στο τέλος θα φτάσουν στην κορυφή με την ταχύτητα του πιο αργού. Άρα όλη η ομάδα θα έχει μέση ταχύτητα μικρότερη από τη κάθε μοναδική ταχύτητα που μπορεί να προσφέρει ο κάθε ορειβάτης.
